Patiënten die in het ziekenhuis terechtkomen met een heupfractuur, worden vaak binnen 24 tot 48 uur geopereerd voor een zo voorspoedig mogelijk herstel. Lang niet altijd wordt de keuze voorgelegd; patiënten zijn zich helemaal niet bewust van de impact van een operatie. En zo’n operatie pakt niet altijd goed uit.
Zeker bij een kwetsbare oudere kan een ingrijpende operatie complicaties tot gevolg hebben en is de kans op overlijden groot. In zulke gevallen is het soms humaner om te kiezen voor een conservatieve behandeling. “Dan is de behandeling gericht op comfort en pijnbestrijding”, aldus Marc van de Ree, orthopedisch chirurg in opleiding in het ETZ. Hij verdedigde in 2021 zijn proefschrift dat ondersteuning biedt bij de medische besluitvorming bij kwetsbare ouderen met een heupfractuur.
Hulpmiddel
De laatste jaren is steeds meer aandacht voor deze kwetsbare groep patiënten. Met de keuzehulp bieden we patiënten, naasten en zorgverleners handvatten om het moeilijke gesprek over de keuze wel of niet opereren goed te kunnen voeren. In de keuzehulp staan alle overwegingen die van belang zijn voor wel of geen operatie, denk aan risico’s, mogelijke complicaties en kans op overlijden. Marc: “Op het moment van binnenkomst op de spoedeisende hulp, gebeurt er heel veel bij een patiënt en zijn naasten. Zij vinden het dan vaak moeilijk om alle informatie te onthouden. Na het gesprek kunnen zij alle informatie teruglezen.”
Behoefteonderzoek
Voordat de gebroken heup keuzehulp gebruikt kan worden in de klinische praktijk, worden er diverse stappen gezet. Eén daarvan is het behoefteonderzoek dat recentelijk is afgerond. Aan patiënten met een heupfractuur en hun naasten is gevraagd hoe zij terugkeken op het behandeltraject en wat daarin van belang was.
Arda van den Berg, masterstudent aan Tilburg University, interviewde samen met twee onderzoekers van het Antonius Ziekenhuis vier patiënten en twaalf naasten. “Wat mij opviel, is dat patiënten en naasten meestal automatisch uitgaan van een operatie. Terwijl de informatiebehoefte vooral ligt bij wat zij nou kunnen verwachten van de kwaliteit van leven na een operatie. Ook geven geïnterviewden aan dat ze het fijn vinden als er iets meer bedenktijd is om een besluit te nemen. Een keuzehulp zou hierbij kunnen ondersteunen, omdat je als patiënt/naaste dan meer tijd hebt om alle informatie door te nemen en dan weloverwogen een keuze te maken met de zorgverlener.” De resultaten uit het behoefteonderzoek worden verwerkt in de keuzehulp.
Vervolg
Op dit moment worden de modules van de gebroken keuzehulp verder uitgewerkt. De keuzehulp wordt naar verwachting eind van dit jaar geïmplementeerd.
Initiatiefnemers van de keuzehulp zijn NAZB, Antonius Ziekenhuis en ZorgKeuzeLab, waarbij samengewerkt wordt met diverse partners uit het hele land. De werkgroep bestaat uit 10 zorgverleners betrokken bij de zorg van kwetsbare ouderen met een heupfractuur vanuit het land en verschillende disciplines.